پەلەستىن بىلەن ئىسرائىلىيە مۇرەسسەلىشىش بېسىمىغا دۇچ كەلدى

ئىسرائىلىيە ئارمىيىسى پەلەستىننىڭ غەززە رايونىنى بومباردىمان قىلىپ ئېغىر تالاپەت پەيدا قىلغاندىن كېيىن، ئىسرائىلىيە بىلەن «خاماس» ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇش كېيىنكى قەدەمدە قايسى يۆنىلىشكە تەرەققىي قىلىدۇ؟

پەلەستىن بىلەن ئىسرائىلىيە مۇرەسسەلىشىش بېسىمىغا دۇچ كەلدى


2009- 01- 06 12:36 شىنجاڭ گېزىتى


ئىسرائىلىيە ئارمىيىسى پەلەستىننىڭ غەززە رايونىنى بومباردىمان قىلىپ ئېغىر تالاپەت پەيدا قىلغاندىن كېيىن، ئىسرائىلىيە بىلەن «خاماس» ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇش كېيىنكى قەدەمدە قايسى يۆنىلىشكە تەرەققىي قىلىدۇ؟ ھازىرچە ئىسرائىلىيە ئارمىيىسىنىڭ غەززەدە قانچىلىك دەرىجىدە كەڭ كۆلەملىك قۇرۇقلۇق ھەرىكىتى قىلىدىغانلىقىنى مۆلچەرلەش ئىنتايىن تەس، لېكىن تۈرلۈك ئالامەتلەردىن ئىسرائىلىيە ھۆكۈمىتى بىلەن «خاماس»نىڭ مۇرەسسەلىشىپ، قۇرۇقلۇق ئۇرۇشىدىن ساقلىنىش توغرىسىدا غايەت زور بېسىمغا دۇچ كەلگەنلىكىنى كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇ، ئۇنىڭ ئۈستىگە پەقەت مۇرەسسەلەشكەندىلا توقۇنۇش بولۇۋاتقان رايوننىڭ ئىلگىرىكى تىنچلىقىنى ئەسلىگە كەلتۈرگىلى بولىدۇ.


ئىسرائىلىيە ئەمەلدارى گېپىنىڭ ئورامىنى ئۆزگەرتتى


ئىسرائىلىيە زۇڭلىسى ئولمېرت 1 – يانۋار مۇنداق دېدى: ئىسرائىلىيىنىڭ ئۇزاققا سوزۇلىدىغان ئۇرۇش قوزغاش نىيىتى يوق، ئۇرۇش لىنىيىسىنى كېڭەيتىشنىمۇ خالىمايدۇ، پەقەت غەززەدىكى ھەربىي ھەرىكەتتە كۆزلىگەن نىشانغا تېزرەك يېتىشنى، ئاندىن ھەرىكەتنى تېزدىن ئاياغلاشتۇرۇشنى ئۈمىد قىلىدۇ. بۇنىڭدىن بىر كۈن ئىلگىرى ئولمېرت ئىچكى كابىنېت يىغىنىدا: ئىسرائىلىيە ئارمىيىسىنىڭ ھەربىي ھەرىكىتىنى قانچىلىك داۋاملاشتۇرۇشقا توغرا كەلسە، شۇنچىلىك داۋاملاشتۇرىمىز، نىشانغا يەتمىگىچە توختىمايمىز، دېگەنىدى. بۇنىڭدىن باشقا، ئىسرائىلىيىنىڭ دىپلوماتىيە مىنىستىرى لېۋنى فرانسىيىدە زىيارەتتە بولغاندا مۇنداق دېدى: «خاماس»قا بىر قېتىملىق ھەربىي ھەرىكەت بىلەنلا تولۇق زەربە بەرگىلى بولمايدۇ، بۇنىڭ ئۈچۈن «ئۇزاق مۇددەت»لىك ھەرىكەت قوللىنىش زۆرۈر. ئىسرائىلىيىنىڭ بۇ ئىككى رەھبىرىنىڭ ئەڭ يېڭى مەيدانىدىن ئۇلارنىڭ كەڭ كۆلەملىك قۇرۇقلۇق ھەرىكىتى قوزغاشقا ئالدىرىمايدىغانلىقىنى بىلىۋېلىشقا بولىدۇ.

تەھلىلچىلەر مۇنداق قارىدى:
تۆۋەندىكى بىر قانچە ئامىل ئىسرائىلىيىنىڭ ئاخىرقى ھېسابتا كەڭ كۆلەملىك قۇرۇقلۇق ھەرىكىتى قوزغاشتىن ساقلىنىشىغا تۈرتكە بولۇشى مۇمكىن.
1 . «خاماس»نىڭ كۈچلۈك قارشىلىق كۆرسىتىشى ئىسرائىلىيە ئارمىيىسىنى بىر قەدەر ئېغىر تالاپەتكە ئۇچرىتىشى مۇمكىن، چۈنكى بومباردىمان قىلىش «خاماس»نى قىلچىلىك تەۋرىتەلمىدى.
2 . قۇرۇقلۇقتىن ھۇجۇم قىلىش ئىسرائىلىيىنىڭ ئىچكى بىخەتەرلىك ۋەزىيىتىنى ئېغىرلاشتۇرۇۋېتىشى مۇمكىن، چۈنكى بومباردىمان قىلىش باشلانغاندىن بۇيان ئىسرائىلىيىدىكى قارشىلىق ھەرىكەتلىرى ئۈزلۈكسىز كۈچەيدى، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئىسرائىلىيە نىشانلىرىغا قارىتىلغان ئۆچ ئېلىش خاراكتېرلىك تېررورلۇق ھۇجۇمىمۇ كۆپىيىشى مۇمكىن.
3 . خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ بېسىمى كۈچلۈك بولۇۋاتىدۇ، چۈنكى ئىسرائىلىيە ئارمىيىسى كەڭ كۆلەملىك قۇرۇقلۇق ھەرىكىتى قوزغايدىكەن، نۇرغۇن پەلەستىنلىك تالاپەتكە ئۇچرايدۇ، غەززەدىكى ئىنسانپەرۋەرلىك كرىزىسى تېز كەسكىنلىشىدۇ.


«خاماس»نىڭ مەيدانى سەل – پەل يۇمشىدى


بۇلتۇر 31 – دېكابىر، غەززەنى ئەمەلىي كونترول قىلىپ كېلىۋاتقان «خاماس»نىڭ ئالىي رەھبىرى ھەنىيە غەززەدە ئۇرۇش باشلانغاندىن بۇيان تۇنجى قېتىم تېلېۋىزوردا، ئىسرائىلىيىنىڭ غەززە رايونىدىكى ھەربىي ھەرىكىتىنى دەرھال شەرتسىز توختىتىشنى تەلەپ قىلدى ھەم ئىسرائىلىيە تەرەپ «خاماس» ئوتتۇرىغا قويغان غەززەنى قامال قىلىشنى ئەمەلدىن قالدۇرۇش تەلىپىنى ئورۇندىسا، «بىر يەردە ئولتۇرۇپ بارلىق مەسىلىلەر توغرىسىدا ئەستايىدىل سۆھبەتلىشىدىغانلىقى»نى ئېيتتى.

تەھلىلچىلەر مۇنداق قارىدى: «خاماس»نىڭ مۇشۇنداق ۋاقىتتا جاھىللىق بىلەن ئۆز قارىشىدا چىڭ تۇرۇۋالماسلىقىدا، خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ ئىككى تەرەپنىڭ دەرھال ئۇرۇش توختىتىشىنى تەلەپ قىلغانلىقىدىن باشقا يەنە ئىككى مۇھىم سەۋەب بار.
1. ئىسرائىلىيىنىڭ بىر قانچە كۈندىن بۇيانقى بومباردىمانىدا «خاماس»نىڭ ئەمەلىي كۈچى بەلگىلىك دەرىجىدە خورىدى. ھازىرقى ۋەزىيەتكە بېقىپ ئىسرائىلىيە تەرەپ بىلەن ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ئىمزالىيالىسا، «خاماس» كۈچىنى ساقلاپ قالالايدۇ.
2. «خاماس» ئۇرۇش توختىتىش تەلىپىنى ئالدىن ئوتتۇرىغا قويسا، ئىسرائىلىيىنىڭ قورال ئىشلىتىشكە باھانە تېپىشىغا سەۋەب بولدى، دېگەن ئاتاقتىن ئۆزىنى قاچۇرالايدۇ.


پەلەستىنلىكلەر بۆلگۈنچىلىكنى بالدۇرراق ئاياغلاشتۇرۇشنى

ئۈمىد قىلماقتا


ئىسرائىلىيە ئارمىيىسى غەززەگە ھەربىي زەربە بەرگەندىن بېرى، پەلەستىندىكى ئاددىي پۇقرالار ئىسرائىلىيە ئارمىيىسىنى ئەيىبلەش بىلەن بىللە، بۆلگۈنچىلىكنى بالدۇرراق ئاياغلاشتۇرۇپ، پەلەستىننىڭ ئىچكى قىسمىدا ئىتتىپاقلىقنى قايتا ئىشقا ئاشۇرۇشنى مۇراجىئەت قىلدى. بۇ غەززە رايونىنى كونترول قىلىپ كېلىۋاتقان «خاماس» بىلەن ئىئوردان دەرياسىنىڭ غەربىي قىرغىقىدىكى «فاتاخ»قا نىسبەتەن ئۆزىنى قاچۇرالمايدىغان سىياسىي بېسىم.
پەلەستىن مىللىي ھاكىمىيەت ئورگىنىنىڭ رەئىسى، «فاتاخ» رەھبىرى ئابباس بۇلتۇر 31 – دېكابىر كەچتە تېلېۋىزىيە نۇتقى قىلىپ، «خاماس» بىلەن باشقا سىياسىي گۇرۇھ رەھبەرلىرىنىڭ بىر يەرگە جەم بولۇپ ھازىرقى غەززە ۋەزىيىتىنى مۇزاكىرە قىلىپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ھاسىل قىلىش ئارقىلىق ئۇرۇش ۋەزىيىتىنى ئاياغلاشتۇرۇشنى مۇراجىئەت قىلدى.
بۇ ھەقتە «خاماس» رەھبىرى ھەنىيەھ شۇ كۈنى كەچتە تېلېۋىزىيە نۇتقى سۆزلىگەندە مۇنداق دېدى: پەلەستىننىڭ ئىچكى قىسمىدا شەرتسىز سۆزلىشىپ يارىشىۋېلىشقا بولىدۇ. ئۇ يەنە ئالاھىدە تەكىتلەپ: «خاماس»نىڭ غەززەدە مۇستەقىل ئەمەلىي گەۋدە قۇرۇپ، غەربىي قىرغاقتىكىلەر بىلەن ئايرىمىچىلىق قىلىش نىيىتى يوق، دېدى.
بۇنى، «خاماس»نىڭ ھازىرقى ۋەزىيەتكە تۇتقان پوزىتسىيىسىدىكى ئۆزگىرىش دېيىشكە بولىدۇ.
ھەنىيە بۇ سۆزنى قىلىشتىن بۇرۇن، «خاماس» بۇلتۇر 29 – دېكابىر ئابباسنىڭ مۇشۇنىڭغا ئوخشاپ كېتىدىغان تەكلىپىنى كەسكىن رەت قىلغانىدى.
تەھلىلچىلەر مۇنداق قارىدى: «خاماس»نىڭ پوزىتسىيىسىنى ئۆزگەرتىشىگە، بۇلتۇر 11 – ئايدا مىسىر پەلەستىننىڭ ئىچكى قىسمىدا ئومۇميۈزلۈك يارىشىشنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن ئېلىپ بارغان سالاسى ئۈنۈم بەرمىگەندىن كېيىن، «خاماس»نىڭ سۆزلىشىشكە بايقۇت قىلىش مەسئۇلىيىتىنى ئۈستىگە ئارتىۋالغانلىقى سەۋەب بولغان. ھازىرقى ۋەزىيەتتە ئابباسنىڭ مۇراجىئىتىگە يەنە ئىجابىي ئىنكاس قايتۇرمىسا، «خاماس» خەلق رايىغا پۈتۈنلەي مۇخالىپ ئىش قىلغان بولىدۇ.

شىنخۇا ئاگېنتلىقى
مەنبە
http://www.xjtsnews.com/normal/content/bak/news/content/2009-01/06/content_142216.htm